Yumuşak doku profil analizi ortodontik tanıda yararlanılan en önemli kriterlerden biridir. Yüz, profilden incelendiğinde saçlı deri-glabella; glabella-sous nasale, sous nasale-menton noktaları arasındaki mesafelerin yaklaşık olarak birbirine eşit olması beklenir. Dik yönde büyüme modeline sahip (hiperdiveıjan)bireylerde alt çene geriye rotasyon yaptığından alt yüzün (sous nasale-menton arası) dik yön boyutları artar. İskelet yapıdaki bu artış doğal olarak yumuşak dokuları da etkiler. Dudaklar arasındaki temas (oral seal) ortadan kalkar. Birey dudaklarını kapatmak istediğinde zorlanır. Dudaklar kapanırken dudak altı oluğu azalır ya da tamamen ortadan kalkar. Bu tip bireylerde alt çene ucu da geriye gittiğinden burun daha bariz hale gelir.
Yatay yönde büyüme modeline (hipodiverjan) sahip bireylerde ise alt çene öne rotasyon yaptığından alt yüzün dik yöndeki boyutları azalma gösterir. Bu tip bireylerde dudaklar birbirleri üzerine kuvvetle bastırıldıklarından dudak altı oluğu belirgin hale gelir.
Profilden yumuşak doku analiz yöntemleri içinde en sık kullanılan ikisi Steiner ve Ricketts'e ait olanlarıdır. Steiner analizinde, yumuşak doku çene ucu (Pogonion sofi) ile burun ucu dudak üst kısmı arasındaki “S” şeklindeki eğrinin orta noktası arasına çizilen doğrunun dudaklarla arasındaki ilişkiler dikkate alınır. Buna göre, dengeli bir yumuşak doku profilinde üst ve alt dudaklar bu doğruya teğet olmalıdır.
Ricketts analizinde ise yumuşak doku çene ucundan burun ucuna teğet geçen doğrunun (E estetik doğrusu) dudaklarla ilişkisine bakılır. Ricketts'e göre, dengeli bir profil yapısında bu doğrudan üst dudak 4 mm, alt dudak ise 2 mm geride yer almaktadır. Burun ucunun yaşla beraber önemli düzeyde büyüme gösterdiği de dikkate alındığında yaş ilerledikçe dudakların E doğrusundan uzaklaşmaları normal olarak kabul edilmektedir.
Bireyler profilden incelendiklerinde üst-orta ve alt yüz yüksekliklerinin birbirine eşit olduğu kabul edilir. Ortodontide bireyler yumuşak doku profillerine göre çizgisel, dışbükey ve içbükey olmak üzere üç temel tipte incelenip sınıflandırılabilir. Bunun amacı bireylerin ön-arka ve dik yöndeki büyüme gelişim modelleri ve genel hatlarıyla iskelet yapı özellikleri hakkında fikir edinmektir.
Yanıt Bırak