Prognozun Tesbiti
Periodontal hastalığın, tedavi edildikten sonra ne kadar süre ile yinelenmeyeceğinin tespitini tedavi planını yapmadan düşünmek gerekir. Hastalığın prognozu, hastanın tabii dişlerine uzun süre sahip olma arzusunun kuvvetlilik derecesine bağlıdır. Bu da her şeyden önce iyi bir ağız hijyeninin devamlı olarak sağlanmasına bağlıdır. Bu olmadan tedavinin başarıya ulaşma olanağı yoktur.
Dişeti iltihabının olduğu olgularda prognoz iltihabı yapan etkenlerin ortamdan kaldırılması ve bu etkenlerin yinelenmesiyle çok ilgilidir. Ancak, sistemik olarak oluşan bir doku değişikliği üzerine iltihap eklenmişse (hormonal ve beslenme dengesizliklerinde olduğu gibi) o zaman prognoz yalnız iltihabı meydana getiren etkenlerin değil sistemik faktörlerin de kontrol altına alınmasıyla değerlendirilebilir. Bir periodontal hastalığın prognozunda ise bütün diş dizisinin ve her dişin ayrı ayrı değerlendirilmesi yapılmalıdır.
Bütün Bir Diş Dizisinin Prognozunu Tesbitte Şu Hususlara Dikkat Etmelidir
Hastanın yaşı genç hastalarda periodotal harabiyet sonucunda meydana gelen kemik kaybı çok süratli ve kısa zamanda olur. Bu nedenle prognoz, tamir kapasitesi yaşlılara kıyasla yüksek olsa dahi, iyi olmayacaktır. Yaşlılarda ise harbiye çok daha yavaş ve uzun zamanda meydana gelir.
Yerel veya genel faktörler şayet kemik kaybı miktarı yerel faktörlerden dolayı olmuşsa yerel tedavi ile kemik erimesinin durması ve prognozun iyi olması düşünülür. Hadiseye genel faktörler karışmışsa ve bunların tayini ve tedavisi güçse o zaman bütün diş dizisini ilgilendiren prognoz daha zayıf olacaktır. Bununla beraber, bazen sistematik tedavi olmaksızın da muhakkak prognoz ümitsiz olmaz. Örneğin hastalık erken olarak tanılırsa ve geride yeterli bir kemik dokusu kalmışsa, yerel etkenlerin kaldırılması genel etkenler düzeltilmese bile prognozu olumlu kılacaktır.
Kalan kemiğin yüksekliği
Hastalık tedavi edildiği takdirde diş kökleri etrafındaki kalan kemiğin dişlerin desteğine yeterli olup olmadığı düşünülmelidir. Genellikle, kök boyunun üçte ikisi seviyesinden fazla kemik kaybı olduğunda prognozu zayıf olarak kabul etmek gerekir.
Kalan dişlerin sayısı
Çekimine karar verilmiş olan dişlerden sonra ağız içinde kalan dişler planlanan bir protezi desteklemeye yeterli değilse prognoz zayıftır. Sabit veya hareketli protezleri destekleyecek yeterli sayıda diş olmadan yapılacak protezler sonucunda periodontal tedavinin prognozu zayıf olacaktır
Hastanın sistematik durumu
Hastanın sistematik durumu ile prognoz arasında yakın bir ilişki vardır. Örneğin parkinsona sahip bir hastanın ağız hijyenini iyi bir standartta tutulması olanağı azdır. Bu nedenle de böyle bireylerde prognoz zayıf olacaktır. Aşırı periodontal harabiyet meydana gelmiş kişilerde bundan yalnız yerel etkenler sorumlu tutulmaz. Böyle olgularda sistematik etkenlerin de hadiseye karıştığı düşünülmelidir.
Fakat sistematik etkenlerin keşfi bazen oldukça güçtür. Bu hastalarda prognoz yine zayıf olacaktır. Buna rağmen diyabet, beslenme noksanlığı, hipertroidisim ve hiperparatroidism gibi açığa çıkarılabilen sistematik durumların düzeltilmesi yapılan periodontal tedavinin prognozunu daha olumlu hale koyacaktır.
Diş Morfoljisi
Kısa köklü ne nisbeten geniş kuronlu dişlere sahip olanlarda prognoz zayıf olur. Bunun aksine uzun ve kıvrık uçlu köklere sahip olanlarda prognoz iyidir. Bu konuda, kuron – kök oranı önemlidir.
Fena Okluzyon
periodontal tedavinin yanı sıra okluzyonu düzeltmek amacıyla protetik ve ortodontik tedaviler de yapılmalıdır. Okluzal deformasyonların düzeltilmemesi prognozun zayıf olmasına neden olur ve başlangıçta elde edilen başarılı sonuç zamanla hastalığın yinelenmesine yol açar.
Periodontal Cepler
Prognoz için periodontal cep tabanının kök boyunda olan yerleşmesi, periodontal cep derinliğinden çok daha önemlidir. Çünkü öyle olgular vardır ki cep derinliği fazla olmasına rağmen kemik kaybı azdır. Böyle durumlarda prognoz iyidir.
Dişeti İltihabı
Kemik erimesinin eşit olduğu fakat dişeti iltihabı şiddetinin birinde az diğerinde fazla olduğu iki hastadan iltihabın fazla olduğu olguda daha başarılı bir sonuç alınır. İltihaba neden olan yerel etkenler ortadan kaldırılırsa kemik erimesi duracaktır ve prognoz daha iyi olacaktır.
Yanıt Bırak