Fluoroz

Volkanik ,kriyolit fosfat ve soydum florürden zengin toprak bölgeleribde yaşayanlarda görülür. Su ile alınan flüor yanında sebze ile alınan flüor da önemlidir. İlk kez 1916 da BLACK ve MC KAY tarafından tarif edilen “fluoroz” “darmous” “mottled enamel” “dientes veteados” “denti seritti” gibi çeşitli adlar almışlardır
      İlk olarak normal süt dişlerinin arkasında mat, lekeli, esmer renkte birinci büyük azılar belirir, sağ ve sol da simetriktirler. PINET’ye göre önemsiz derecelerinde kaygan olan mine kesici kenara paralel çizgiler şeklinde beyaz lekeler gösterir. Bazan aynı zamanda esmer lekelere de rastlanır. Bu esmer lekeler beyaz lekelerin gelişimi sonucu olmayıp birdenbire ortaya çıkarlar ve zamanla koyulaşırlar. Lekeler band ya da yuvarlak biçimde olabilirler.
      Tebeşir görüntüsündeki dişler en ağır şeklindedir. Safran renginden, tütün rengine kadar değişen esmer lekeler de çizgi, band, noktacıklar, adacıkla şeklinde olabilirler. Bazen bu lekelerle birlikte ön dişlerin vestibüler yüzlerinde ve azıların küspislerinde yer alan noktacık şeklinde hipoplaziye rastlanır. Bu patolojik değişiklikler, andemik fluoroz bölgesinde doğanlarda yaygın olup, en çok etkilenen dişler: üst kesiciler, küçük azıları ikinci büyük azılar, ikinci büyük azılar, alt ve üst kaninler; en az etkilenen dişler ise, birinci büyük azı ve alt kesicilerdir. Beyaz çizgilere daha çok kesici ve kanin, yuvarlak lekelere küçük azılarda rastlanır, büyük azılar homogen olmayan mısır sarısı rengindedirler.
       Tebeşir görünümü ve hipoplazik, sudaki flüor konsantrasyonunun çok yüksek olmasının kanıtıdır. Çocukluk döneminde andemi bölgesinde oturmak büyük azı ve kesicilerin yaygın fluorozuna tekabül eder,ikinci çocukluk sırasında hipoplazi yalnız kanin k.azı, 2.ve3. b azılarda görülür.
      Sırası gelmişken, aşırı fluoroz’lu dişler üzerinde görülen hipomineralizasyondan bahsetmek yerinde olur. Bu dişler, flüorür tutuculuğunun normal dozu aştığı bir ortamda mineralize olmuşlardır. Aşırı derecede yüksek flüorür konsantrasyonunun yol açtığı hipomineralizasyon, minenin inorganik ve organik yapı elemanları arasındaki fonksiyonel kohezyonu bozan, organik matrisin patolojik bir değişikliği olarak tanımlanabilir.

 Lokal Etkene Bağlı Hipoplaziler

       Burada daha çok, bir travma ya da lokal bir enfeksiyon bahis konusudur. Süt dişine gelen bir travma, en direkt olarak alttaki sürekli diş germine ulaşırsa o dişte çeşitli bozukluklara bu arada bir hipoplaziye yol açabilir. En çok rastlanılan, pulpa gangreni sonucu germine zarar vermesidir. Sürekli diş germinin zarar görebilmesi için iltihap bölgesine çok yakın olması ve mine oluşumunun henüz sona ermemiş bulunması gerekmektedir.

       Bu doku anomalisi ilk kez TURNER tarafından incelendiği için bu dişlere “Turner Dişi” adı verilir. En çok iltahaplanan süt dişleri alt süt azıları olduğundan ve küçük azı germleri de bu dişlerde lokal hipoplazik görülür. Anomalinin kuron üzerindeki lokalizasyon, enfeksiyonun süt azısının hangi kökünde olduğu anlaşılabilir. Üst ön dişlerin vestibüler yüzlerinde de oldukça sık rastlanılır.
      Bilindiği gibi,amelloblastlar önce submikroskobik fibriller şeklinde organik matrisi yaparlar. Mineralizasyon döneminde ise,hidroksil apatit kristalleri belirli bir açı ile buna tutunurlar. Zamanla kristalcikler arasındaki boşluklar da kireçle dolar ve mine olgunlaşır. İşte TURNER dişerinde süt dişinin iltihabının etkisi ile bu boşluklar dolamaz.
      Lokal hipoplazilere ayrıca, yüz bölgesinin başka gereklerle ışınlamaya tabi tutulması ve osteomyelit de sebep olabilir. Fakat bu durumlarda çok kez diş embriyonu nekroze olarak vücuttan atılır.